Blad-turc
Zea mays
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Turc, Cavalé, Barbou, Gros-blad, Blad-de-barbarié.
Nom en français : Maïs.
Descripcioun :Lou blad-turc, apela simplamen turc dins la Vesubiò e l'Esteroun, es uno planto proun couneigudo qu'èi forço cultivado. La poudès peréu trouva dins lis escoumbre (coume eici). Se saup pas toujour que fai dos meno de flour, mascle en aut, e femelo sus lou coustat.
Usanço :Es uno planto qu'èi vengudo d'Americo au siècle XVIen. Dins li valado dis Aup Marino proche d'Itàli, la farino douno la celèbro polenta. Se dis "gratar li turcs" pèr leva li gran de la raflo. La farino pòu servi d'emplastre pèr sougna la brouchito. Li barbo fan pissa. Li fueio (bratèio) seco de l'espigo servien pèr garni li matalas. S'atrobo pas dins la naturo, mai èi proche de Euchlaena mexicana o teosento.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Zea
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Zea mays L., 1753
Cauletoun
Silene baccifera
Caryophyllaceae
Àutri noum : Caulechoun, Chausseroun, Chauretoun, Chaurentoun.
Noms en français : Coulichon, Cucubale à baies.
Descripcioun :Lou cauletoun trachis dins li limas de ribiero, li roubino e li baragno. La flour èi coume boudenflo e porto de petalo di dos partido blanco un pau verdo. Lou fru, d'abord verd pièi negre èi sucous. I'a pas trop pèr s'engana.
Usanço :Li jóuini planto soun manjado cuecho en Asìo coume liume o en soupo. Sèmblo pas agué jamai servi coume remèdi au nostre, pamens d'ùni prouprieta soun couneigudo (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 0,4 à 1,2 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,2 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ribiero
- Limas
- Roubino
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Silene baccifera (L.) Roth, 1788
(= Cucubalus baccifer L., 1753 )